Teknolojik ürün yatırımı için büyük teşvik paketi

Hükümet, teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırım proje için 36 ay süreyle "Makine ve teçhizat desteği", "Kredi faiz desteği" ve "İşletme gideri desteği" konularında geri ödemesiz teşvik sağlayacak. Yatırım konusu teknolojik ürünün yurt içinde üretime ilk defa konu olması halinde destek verilecek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının uygulamaya koyduğu "Teknolojik Ürün Teşvikini" kapsayan "Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı Hakkında Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğü girdi. Buna göre; Türkiye ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar veya uluslararası fonlar tarafından desteklenen sanayiye yönelik, ar-ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünler veya özkaynaklar kullanılarak yapılan ar-ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ve patenti alınan teknolojik ürünler ile ilgili yatırımların desteklenmesi amaçlanıyor.

Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı kapsamında desteklenen yatırımlar, geri ödemesiz destekle teşvik edilecek. Yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik olarak "Makine ve teçhizat desteği", "Kredi faiz desteği" ve "İşletme gideri desteği" konularında geri ödemesiz destekler verilecek.

TEKNOLOJİK ÜRÜN TEŞVİKİ DESTEK ŞARTLARI
Teknolojik Ürün Teşviki için destek şartları şu şekilde:
"- Yatırımcı, başarı ile tamamlanan her bir ar-ge ve yenilik projesi sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünün yatırımı için destek unsurlarından yalnızca bir defa yararlanabilir.
- Yatırım konusu teknolojik ürünün yurt içinde üretime ilk defa konu olması halinde destek kapsamında değerlendirilir.

- Ar-ge süreçleri yurt dışında gerçekleşmiş ve o ülkedeki kurum, kuruluş veya fonlar tarafından desteklenmiş olan ar-ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan veya özkaynaklar kullanılarak yapılan ar-ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ve patenti alınan teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırımı, Türkiye'de yapılması halinde destek kapsamında değerlendirilir. Başvuru sahibi yatırımcının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma zorunluluğu aranmaz.

- 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında kurulan teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan işletmelerin, bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları ar-ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünün bölge içerisinde yatırımının yönetici şirket tarafından oluşturulacak Teknolojik Ürün Değerlendirme Komisyonunca uygun bulunması veya yatırıma konu ürünün teknolojik ürün özelliği taşıdığına dair olumlu rapor verilmesi halinde işletmelerin gerek bölge içerisinde gerekse bölge dışında yapacakları yatırımlar destek kapsamında değerlendirilir.

- Ar-ge ve yenilik projesi sahibi gerçek veya tüzel kişilik ile yatırımcı tüzel kişiliğin farklı olması halinde yatırımcı ile ar-ge ve yenilik projesi sahibi arasında ar-ge ve yenilik projesi ile ilgili taraflara ilişkin hak tesisine dair noter tasdikli belge istenir.

- Büyük veya orta büyüklükteki işletmelerce tüm süreçleri yürütülen ve başarı ile tamamlanarak sonucunda teknolojik ürüne dönüşen ar-ge ve yenilik projeleri ile ilgili hakların daha küçük ölçekli işletmelere devredilmesi durumunda yatırım konusu teknolojik ürün, büyük veya orta büyüklükteki işletmelere uygulanan yatırım desteği kapsamında değerlendirilir.
- Büyük işletmeler kredi faiz desteğinden yararlanamaz".

DESTEK SÜRESİ 36 AY
Makine ve teçhizat desteği veya kredi faiz desteği sağlanacak yatırım projeleri için destek süresi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işletme arasında yapılan sözleşmenin imza tarihinden başlayarak 36 ay olarak belirlenirken, bir defaya mahsus 6 aya kadar ek süre verilebilecek.

MAKİNE VE TEÇHİZAT DESTEĞİ
Yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırım proje tutarını oluşturan harcamalara, işletmenin büyüklüğüne geri ödemesiz destek sağlanacak. Buna göre destekler şu şekilde verilecek:

"- Küçük işletmelere, yatırım proje tutarının en fazla yüzde 40'ı kadar destek sağlanacak ve bu destek tutarı 5.000.000 TL'yi geçemeyecek. .
- Orta büyüklükteki işletmelere, yatırım proje tutarının en fazla yüzde 30'u kadar destek sağlanacak ve bu destek tutarı 4.000.000 TL'yi geçemeyecek.
- Büyük işletmelere, yatırım proje tutarının en fazla yüzde 10'u kadar destek sağlanacak ve bu destek tutarı 2.000.000 TL'yi geçemeyecek.
- Yatırım projesine konu satın alınacak makine ve teçhizatın yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda, oranlara 10 puan daha ilave edilebilecek.
- Ödemeler kamu bankaları aracılığı ile yapılacak".

KREDİ FAİZ DESTEĞİ
Yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırım proje tutarının en fazla 50.000.000 TL'ye kadarlık kısmı destek kapsamında değerlendirilecek. Kredi faiz destek şartları şu şekilde:

"- Makine ve teçhizat desteği unsurundan yararlanarak yatırımını tamamlayan yatırımcı, destek süresi esas alınarak geri kalan yatırım proje tutarı için kredi faiz desteği unsurundan kalan süre kadar yararlandırılabilecek.
-Teknolojik ürünün yatırımı için aracı kurumlardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredileri, yatırım proje tutarının 10.000.000 TL'ye kadar olan kısmı için ödenecek faizin, Bakanlık tarafından her yıl ilan edilen puanın tamamı Bakanlıkça karşılanacak.
- Yatırımcı, yatırım proje tutarının 10.000.000 TL'nin üstündeki kısmı için ödenecek faizden, Bakanlık tarafından ilan edilen puanın yüzde 50'si kadar yararlanılacak. .
- Her bir yatırım projesi için işletmelere sağlanacak makine ve teçhizat destek tutarı, kredi faiz destek tutarı ile işletme gideri desteği tutarlarının toplamı veya yatırım proje tutarının tamamı için sağlanacak kredi faiz destek tutarı 10.000.000 TL'yi geçemeyecek.
- Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlar için kredi faiz desteği uygulanmayacak.
- Yatırımın herhangi bir nedenle iptal edilmesi halinde yararlanılan kredi faiz desteği geri tahsil edilecek".

İŞLETME GİDERİ DESTEĞİ
İşletme gideri desteği kapsamında; yatırımını tamamlamış ve tamamlama belgesi verilen küçük işletmelere en fazla 1 yıl süresince geri ödemesiz destek verilebilecek. İşletme gideri destek şartları ise şu şekilde:

"- Enerji giderleri: Üretim amaçlı yıllık kullanılan enerji bedelinin en fazla yüzde 75'i kadar destek sağlanacak.
- Personel giderleri: Yıllık istihdam edilen personel için o yıl uygulanan brüt asgari ücret tutarının en fazla yüzde 75'i kadar destek sağlanacak.
- Kira gideri: Yıllık kira giderinin en fazla yüzde 75'i kadar destek sağlanacak.
- İşletme gideri desteğinden yararlanan işletmeler, üretim konusu ile ilgili yurt içi ve/veya yurt dışındaki teknoloji, Ar-Ge ve yenilik projeleri bağlamındaki kamu-üniversite-sanayi işbirliği çalışmalarını geliştirmek ve koordine etmek amacıyla bir personel istihdam edebilecekler. Bu personelin maaşının brüt asgari ücret tutarı kadarlık kısmı, 31 Aralık 2023 tarihine kadar Bakanlıkça desteklenecek.
- İstihdam edilecek personelin en az yüksek lisans mezunu olması, yatırım konusu ile uyumlu sektör-sektörlerde en az 5 yıl çalışmış olması ve üniversite-sanayi işbirliği, fikri ve sınai mülkiyet hakları, yatırım, devlet destekleri, fayda maliyet analizi gibi konularda bilgi ve deneyime sahip olması gerekiyor".

YATIRIM PROJE TUTARINI OLUŞTURAN HARCAMA KALEMLERİ
Yatırım konusu teknolojik ürüne ait yatırım proje tutarı üzerinden verilecek geri ödemesiz destekler için esas alınacak yatırım proje tutarı; Yatırım projesi için hazırlanacak fizibilite raporu gideri, Ana makine ve teçhizat bedelleri, Yardımcı makine ve teçhizat bedelleri, Makine, araç-gereç taşıma ve sigorta bedelleri, Montaj giderleri toplamından oluşacak.
Tamamlanmış yatırımlar ile başvuru tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları destek kapsamında değerlendirilmeyecek. Bu kapsamda ikinci el veya kullanılmış makine ve teçhizat içeren yatırımlar destek kapsamında değerlendirilmeyecek.

5 YIL SÜREYLE DEVREDİLEMEYECEK
Teknolojik ürün yatırım destek programından yararlanılarak alınan makine ve teçhizat; Bakanlık desteğinin ödendiği tarihten itibaren 5 yıl süre ile satılamayacak, başka şahıs, kurum-kuruluşlara hiçbir şekilde kiralanamayacak, kullanım hakkı her ne ad ve suretle olursa olsun devredilemeyecek, rehin gösterilemeyecek, ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz, tedbiri haciz konulması halinde durum 7 gün içinde tüm belgeleriyle birlikte Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bildirilecek.

BURHAN KARADUMAN
ANKARA (İHA)